BLOK 1: Podstawy I/O i operacje na danych

Informacje organizacyjne

Termin oddania: do 12.12.2025
Punktacja: 7 punktów
Opóźnienie: -3 punkty za każdy tydzień

1. Środowisko pracy

Kompilacja w DOSBox-X

1
2
D:\> cd project
D:\PROJECT> cl program

Skrypt cl automatycznie wykonuje:

tasm program.asm - kompilacja do .OBJ
tlink program.obj - linkowanie do .EXE
Wyświetla ewentualne błędy

Debugowanie - TurboDebugger

1
D:\PROJECT> td program.exe

Podstawowe komendy:

F7 - Step Into (krok do instrukcji)
F8 - Step Over (pomiń CALL)
F9 - Run to cursor
Ctrl+F2 - Reset programu
Alt+V - View menu (rejestry, pamięć, stos)

Porównanie z Visual Studio

Na zajęciach pokażę jak ten sam kod C wygląda w asemblerze pod Windows (x64).
To pomoże zrozumieć koncepcje uniwersalne dla każdej architektury.

2. Instrukcje asemblera - podstawy

2.1. Struktura programu .EXE

Każdy program w asemblerze dla DOS musi mieć określoną strukturę:

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
.model small          ; Model pamięci
.stack 512           ; Rozmiar stosu

.data
    ; Tutaj deklarujemy zmienne
    
.code
main proc
    ; Inicjalizacja segmentu danych
    mov ax, @data
    mov ds, ax
    
    ; Właściwy kod programu
    
    ; Zakończenie programu
    mov ax, 4C00h
    int 21h
main endp
end main

Wyjaśnienie:

.model small - określa, że kod i dane mieszczą się w 64KB każdy
.stack 512 - rezerwuje 512 bajtów na stos
.data - sekcja dla zmiennych zainicjalizowanych
.code - sekcja z instrukcjami programu
@data - adres segmentu danych (generowany przez assembler)
mov ax, 4C00h; int 21h - standardowe zakończenie programu DOS

2.2. Rejestry procesora - przypomnienie

Procesor 8086 ma następujące rejestry 16-bitowe, z których każdy można podzielić na dwie części 8-bitowe:

Rejestr	Części 8-bit	Typowe użycie
AX	AH, AL	Akumulator - arytmetyka, I/O, funkcje DOS
BX	BH, BL	Baza - adresowanie pamięci
CX	CH, CL	Licznik - pętle, przesunięcia
DX	DH, DL	Dane - I/O, mnożenie/dzielenie

Rejestry wskaźnikowe:

SI - Source Index (indeks źródłowy)
DI - Destination Index (indeks docelowy)
BP - Base Pointer (wskaźnik bazy stosu)
SP - Stack Pointer (wskaźnik stosu)

Rejestry segmentowe:

CS - Code Segment (segment kodu)
DS - Data Segment (segment danych)
SS - Stack Segment (segment stosu)
ES - Extra Segment (dodatkowy segment)

2.3. Przerwania DOS (INT 21h)

INT 21h to główne przerwanie DOS-u do obsługi wejścia/wyjścia.

Najważniejsze funkcje dla BLOKU 1:

Funkcja (AH)	Opis	Parametry wejściowe	Wynik
01h	Czytaj znak z echo	-	AL = znak
02h	Wypisz znak	DL = znak	-
09h	Wypisz string	DS:DX = adres (kończy $)	-

Przykład użycia funkcji 02h:

1
2
3
mov ah, 02h      ; Funkcja 02h - wypisz znak
mov dl, 'A'      ; Znak do wyświetlenia
int 21h          ; Wywołaj DOS

Przykład użycia funkcji 01h:

1
2
3
mov ah, 01h      ; Funkcja 01h - czytaj znak
int 21h          ; Wywołaj DOS
; Teraz AL zawiera wczytany znak

Przykład użycia funkcji 09h:

1
2
3
4
5
6
7
.data
    tekst db 'Hello World!$'    ; String musi kończyć się $
    
.code
    lea dx, tekst    ; DX = adres stringa
    mov ah, 09h      ; Funkcja 09h
    int 21h          ; Wyświetl string

2.4. Podstawowe operacje arytmetyczne

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
; Dodawanie
mov al, 5
add al, 3        ; AL = 8

; Odejmowanie
mov al, 10
sub al, 4        ; AL = 6

; Inkrementacja / Dekrementacja
mov cx, 5
inc cx           ; CX = 6
dec cx           ; CX = 5

2.5. Porównania i skoki warunkowe

1
2
3
4
5
6
; Porównanie
cmp al, 5        ; Porównuje AL z 5 (AL - 5)
je rowne         ; Jump if Equal (jeśli AL = 5)
jne nierowne     ; Jump if Not Equal (jeśli AL ≠ 5)
jg wieksze       ; Jump if Greater (jeśli AL > 5, signed)
jl mniejsze      ; Jump if Less (jeśli AL < 5, signed)

2.6. Pętle

1
2
3
4
mov cx, 10       ; Licznik
petla:
    ; Kod do powtórzenia
    loop petla   ; CX--, jeśli CX ≠ 0 skocz do 'petla'

2.7. Konwersja cyfr ASCII

Bardzo ważne dla zadań:

Gdy wczytujemy cyfrę z klawiatury (funkcja 01h), dostajemy jej kod ASCII, nie wartość liczbową!

Cyfra	Kod ASCII (hex)	Kod ASCII (dec)
‘0’	30h	48
‘1’	31h	49
‘2’	32h	50
…	…	…
‘9’	39h	57

Konwersja cyfra ASCII → wartość liczbowa:

1
2
3
4
5
mov ah, 01h      ; Wczytaj cyfrę
int 21h          ; AL = '5' = 35h
sub al, '0'      ; AL = 5 = 05h (wartość liczbowa)
; lub równoważnie:
sub al, 30h

Konwersja wartość liczbowa → cyfra ASCII:

1
2
3
4
mov al, 5        ; Wartość liczbowa
add al, '0'      ; AL = '5' = 35h (kod ASCII)
; lub równoważnie:
add al, 30h

Konwersja małe/wielkie litery:

Litera	Kod ASCII (hex)	Różnica
‘A’	41h	-
‘a’	61h	20h
‘Z’	5Ah	-
‘z’	7Ah	20h

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
; Wielka → mała
mov al, 'A'      ; AL = 41h
add al, 20h      ; AL = 61h = 'a'
; lub:
or al, 20h       ; Ustaw bit 5

; Mała → wielka
mov al, 'a'      ; AL = 61h
sub al, 20h      ; AL = 41h = 'A'
; lub:
and al, 0DFh     ; Wyzeruj bit 5

3. Przykłady: C vs Asembler

Przykład 1: Hello World

Kod C:

1
2
3
4
5
6
#include <stdio.h>

int main() {
    printf("Hello World!\n");
    return 0;
}

Asembler x86-16 (TASM):

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
.model small
.stack 256
.data
    tekst db 'Hello World!', 0Dh, 0Ah, '$'
    ; 0Dh = Carriage Return, 0Ah = Line Feed, '$' = koniec

.code
main proc
    mov ax, @data
    mov ds, ax
    
    ; Wyświetl string
    lea dx, tekst        ; DX = adres stringa
    mov ah, 09h          ; Funkcja 09h - wypisz string
    int 21h              ; Wywołaj DOS
    
    ; Zakończ program
    mov ax, 4C00h
    int 21h
main endp
end main

Visual Studio (x64 - do demonstracji):

1
2
3
; Visual Studio - Disassembly view
    lea rcx, [format_string]    ; Pierwszy parametr (64-bit)
    call printf                 ; Wywołanie funkcji C

Analiza różnic:

DOS: Używamy przerwania INT 21h do komunikacji z systemem
x64: Używamy wywołań funkcji biblioteki C (printf)
DOS: String kończy się znakiem ‘$’
C: String kończy się znakiem ‘\0’ (null terminator)
DOS: Bezpośrednia komunikacja ze sprzętem przez BIOS/DOS
Modern: Abstrakcja przez system operacyjny

Przykład 2: Wczytanie i wyświetlenie znaku

Kod C:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
#include <stdio.h>

int main() {
    char znak;
    printf("Wpisz znak: ");
    scanf("%c", &znak);
    printf("Wpisales: %c\n", znak);
    return 0;
}

Asembler (TASM):

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
.model small
.stack 256
.data
    prompt db 'Wpisz znak: $'
    wynik db 0Dh, 0Ah, 'Wpisales: $'

.code
main proc
    mov ax, @data
    mov ds, ax
    
    ; Wyświetl prompt
    lea dx, prompt
    mov ah, 09h
    int 21h
    
    ; Wczytaj znak
    mov ah, 01h          ; Funkcja 01h - czytaj znak z echo
    int 21h              ; AL = wczytany znak
    
    mov bl, al           ; Zapisz znak w BL
    
    ; Wyświetl komunikat
    lea dx, wynik
    mov ah, 09h
    int 21h
    
    ; Wyświetl znak
    mov dl, bl           ; Znak do wyświetlenia
    mov ah, 02h          ; Funkcja 02h - wypisz znak
    int 21h
    
    mov ax, 4C00h
    int 21h
main endp
end main

Analiza:

W C używamy funkcji scanf i printf - wysokopoziomowa abstrakcja
W asemblerze bezpośrednio wywołujemy funkcje DOS przez INT 21h
Musimy ręcznie zarządzać rejestrami (AL, BL, DL)
Każda operacja I/O wymaga ustawienia odpowiedniej funkcji w AH

Przykład 3: Prosta arytmetyka

Kod C:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
#include <stdio.h>

int main() {
    int a = 5;
    int b = 3;
    int suma = a + b;
    printf("Suma: %d\n", suma);
    return 0;
}

Asembler (TASM) - wersja uproszczona:

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
.model small
.stack 256
.data
    a db 5
    b db 3
    suma db 0

.code
main proc
    mov ax, @data
    mov ds, ax
    
    ; Oblicz sumę
    mov al, a            ; AL = 5
    add al, b            ; AL = AL + 3 = 8
    mov suma, al         ; Zapisz wynik
    
    ; Wyświetl wynik (zakładając jednocyfrowy)
    add al, '0'          ; Konwersja na ASCII
    mov dl, al
    mov ah, 02h
    int 21h
    
    mov ax, 4C00h
    int 21h
main endp
end main

Analiza:

C: Kompilator automatycznie przydziela zmienne
Asembler: Musimy jawnie zadeklarować zmienne w sekcji .data
C: Operacje arytmetyczne są abstrakcyjne
Asembler: Bezpośrednie operacje na rejestrach procesora
C: printf obsługuje formatowanie
Asembler: Ręczna konwersja liczby na znak ASCII

Przykład 4: Pętla i wyświetlanie

Kod C:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
#include <stdio.h>

int main() {
    for (int i = 0; i < 10; i++) {
        printf("*");
    }
    printf("\n");
    return 0;
}

Asembler (TASM):

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
.model small
.stack 256

.code
main proc
    mov ax, @data
    mov ds, ax
    
    mov cx, 10           ; Licznik pętli
    
petla:
    mov dl, '*'          ; Znak do wyświetlenia
    mov ah, 02h          ; Funkcja 02h
    int 21h
    loop petla           ; CX--, jeśli CX ≠ 0 goto petla
    
    ; Nowa linia
    mov dl, 0Dh          ; Carriage Return
    mov ah, 02h
    int 21h
    mov dl, 0Ah          ; Line Feed
    mov ah, 02h
    int 21h
    
    mov ax, 4C00h
    int 21h
main endp
end main

Analiza:

C: Pętla for z jawnym licznikiem i warunkiem
Asembler: Instrukcja LOOP używa rejestru CX
Procesor automatycznie dekrementuje CX i sprawdza warunek
W C nowa linia to \n, w DOS to dwa znaki: CR (0Dh) + LF (0Ah)

4. Zadania do wykonania

Forma oddawania

Każde zadanie oddajemy jako:

Kod źródłowy (.asm)
Skompilowany program (.exe)
Sprawozdanie (PDF lub MD) zawierające:
- Opis rozwiązania
- Wyjaśnienie kluczowych fragmentów kodu
- Zrzuty ekranu z działania programu
- Napotkane problemy i ich rozwiązania

Zadanie 1: Hello World

Treść zadania: Napisz program, który wyświetla na ekranie Twoje imię i nazwisko, a następnie kończy działanie.

Wymagania:

Użyj funkcji DOS 09h (wyświetlanie stringa)
String musi kończyć się znakiem ‘$’
Program musi poprawnie zakończyć działanie (INT 21h, AH=4Ch)

Wskazówki:

1
2
.data
    tekst db 'Twoje Imie Nazwisko$'

W sprawozdaniu opisz:

Dlaczego string musi kończyć się znakiem ‘$’?
Jaka jest rola instrukcji lea dx, tekst?
Co oznacza kod mov ax, 4C00h; int 21h?

Zadanie 2: Wczytaj i wyświetl znak

Treść zadania: Napisz program, który w pętli wczytuje znaki z klawiatury i wyświetla je na ekranie.
Program ma pomijać wszystkie znaki oprócz cyfr (‘0’-‘9’).
Pętla kończy się po naciśnięciu klawisza ESC (kod 1Bh).

Wymagania:

Użyj funkcji 01h (wczytaj znak z echo) lub 08h (bez echo)
Sprawdź czy znak jest cyfrą (zakres ‘0’-‘9’)
Jeśli tak - wyświetl go funkcją 02h
Jeśli nie - pomiń i czytaj następny
Zakończ po naciśnięciu ESC

Wskazówki:

1
2
3
4
5
6
; Sprawdzenie czy cyfra:
cmp al, '0'      ; Czy >= '0'?
jb nie_cyfra     ; Jump if Below (mniejsze)
cmp al, '9'      ; Czy <= '9'?
ja nie_cyfra     ; Jump if Above (większe)
; Tutaj jest cyfra

W sprawozdaniu wyjaśnij:

Jaka jest różnica między funkcją 01h a 08h?
Dlaczego używamy instrukcji jb i ja zamiast jl i jg?
Jaki kod ASCII ma klawisz ESC i dlaczego taki?

Zadanie 3: Suma dwóch liczb jednocyfrowych

Treść zadania: Napisz program, który:

Wczytuje dwie cyfry z klawiatury (znaki ‘0’-‘9’)
Oblicza ich sumę jako wartości liczbowe
Wyświetla wynik jako literę (od A do R)

Przykład:

Wejście: ‘3’ i ‘5’
Suma wartości: 3 + 5 = 8
Wynik: ‘H’ (ósma litera alfabetu)

Wymagania:

Konwersja cyfr ASCII na wartości liczbowe
Dodawanie wartości
Konwersja wyniku na literę (0→‘A’, 1→‘B’, …, 8→‘I’)
Zakładamy, że suma < 18 (wynik < ‘S’)

Wskazówki:

1
2
3
4
5
; Konwersja cyfra ASCII → wartość:
sub al, '0'      ; lub sub al, 30h

; Konwersja liczba → litera:
add al, 'A'      ; lub add al, 41h

W sprawozdaniu wyjaśnij:

Dlaczego odejmujemy 30h od cyfry ASCII?
Jaki kod ASCII ma litera ‘A’ i dlaczego to ważne?
Co się stanie jeśli suma będzie >= 26? (opcjonalnie: jak obsłużyć?)

Zadanie 4: Konwersja małe/wielkie litery

Treść zadania: Napisz program, który:

Wczytuje jeden znak z klawiatury
Sprawdza czy to litera (mała lub wielka)
Jeśli mała litera → zamienia na wielką
Jeśli wielka litera → zamienia na małą
Wyświetla przekonwertowany znak

Wymagania:

Sprawdzenie zakresu ‘a’-‘z’ i ‘A’-‘Z’
Konwersja przez dodanie/odjęcie 20h
Wyświetlenie wyniku

Wskazówki:

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
12
; Sprawdzenie czy wielka litera:
cmp al, 'A'
jb nie_wielka
cmp al, 'Z'
ja nie_wielka
; Tutaj jest wielka litera

; Konwersja wielka → mała:
add al, 20h      ; lub or al, 20h

; Konwersja mała → wielka:
sub al, 20h      ; lub and al, 0DFh

W sprawozdaniu wyjaśnij:

Dlaczego różnica między małą a wielką literą to dokładnie 20h?
Jaki bit jest odpowiedzialny za wielkość litery?
Dlaczego or al, 20h zamienia na małą, a and al, 0DFh na wielką?
Co program powinien zrobić jeśli wejście nie jest literą?

Zadanie 5: Wyświetlanie ciągu znaków w pętli

Treść zadania: Napisz program, który wyświetla 10 razy znak ‘*’ w jednej linii,
używając pętli z rejestrem CX.

Wymagania:

Użycie instrukcji LOOP
Rejestr CX jako licznik
Funkcja 02h do wyświetlania pojedynczego znaku

Wskazówki:

1
2
3
4
5
6
mov cx, 10       ; Licznik
petla:
    mov dl, '*'
    mov ah, 02h
    int 21h
    loop petla   ; CX--, if CX ≠ 0 goto petla

W sprawozdaniu wyjaśnij:

Jak działa instrukcja LOOP krok po kroku?
Co się stanie jeśli CX będzie miało wartość 0 przed pętlą?
Dlaczego używamy CX, a nie innego rejestru?
Jak wyświetlić 100 razy znak ‘*’ używając tylko 16-bitowego CX?

5. Wskazówki ogólne

Dobre praktyki

Zawsze inicjalizuj segment danych
1 2
mov ax, @data mov ds, ax

Zawsze poprawnie kończ program

1
2
mov ax, 4C00h    ; Kod zakończenia 0 w AL
int 21h

Używaj znaczących nazw etykiet

1
2
3
4
5
6
7
; DOBRZE:
wczytaj_znak:
koniec_petli:

; ŹŹLE:
etykieta1:
x:

Dodawaj komentarze

1
2
mov ah, 01h      ; Funkcja 01h - czytaj znak
int 21h          ; Wywołaj DOS, wynik w AL

Częste błędy

Zapomnienie o inicjalizacji DS

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
; ŹŹLE:
.code
main proc
    lea dx, tekst    ; DS nie wskazuje na @data!

; DOBRZE:
.code
main proc
    mov ax, @data
    mov ds, ax
    lea dx, tekst

Brak znaku ‘$’ w stringu

1
2
3
4
5
; ŹŹLE:
tekst db 'Hello'     ; Funkcja 09h nie wie gdzie koniec!

; DOBRZE:
tekst db 'Hello$'

Niepoprawne zakończenie programu

1
2
3
4
5
6
; ŹŹLE:
ret              ; To nie jest DOS!

; DOBRZE:
mov ax, 4C00h
int 21h

Mylenie kodów ASCII z wartościami

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
; ŹŹLE:
mov ah, 01h
int 21h          ; AL = '5' = 35h
add al, 3        ; AL = 38h = '8' (NIEPOPRAWNE!)

; DOBRZE:
mov ah, 01h
int 21h          ; AL = '5' = 35h
sub al, '0'      ; AL = 5 (wartość liczbowa)
add al, 3        ; AL = 8
add al, '0'      ; AL = '8' = 38h (ASCII)

Zapomnienie o destrukcyjnym charakterze instrukcji

1
2
3
4
5
6
7
8
9
; ŹŹLE:
mov al, znak1
add al, znak2    ; AL zawiera sumę
mov dl, al       ; ...ale AL już straciliśmy znak1!

; DOBRZE:
mov al, znak1
mov bl, al       ; Kopia na później
add al, znak2

Przydatne kody ASCII

Znak	Hex	Dec	Znaczenie
NUL	00h	0	Null terminator (C)
BEL	07h	7	Dzwonek
BS	08h	8	Backspace
TAB	09h	9	Tabulacja
LF	0Ah	10	Line Feed (nowa linia)
CR	0Dh	13	Carriage Return
ESC	1Bh	27	Escape
SPACE	20h	32	Spacja
‘0’	30h	48	Cyfra zero
‘9’	39h	57	Cyfra dziewięć
‘A’	41h	65	Wielka litera A
‘Z’	5Ah	90	Wielka litera Z
‘a’	61h	97	Mała litera a
‘z’	7Ah	122	Mała litera z

Debugowanie w TurboDebugger

Co warto sprawdzić:

View → Registers - obserwuj zmiany rejestrów
- Czy AL zawiera poprawny kod ASCII?
- Czy CX się prawidłowo zmniejsza w pętli?
View → Dump - pamięć programu
- Czy twoje stringi są poprawnie zakończone ‘$’?
- Jak wyglądają dane w pamięci?
F7 (Step Into) - wykonuj program instrukcja po instrukcji
- Śledź jak zmieniają się rejestry
- Sprawdź czy skoki warunkowe działają jak należy
Breakpointy (F2) - zatrzymaj program w konkretnym miejscu
- Postaw breakpoint przed i po krytycznej operacji
- Sprawdź stan rejestrów

6. Kryteria oceny

Każde zadanie oceniane jest według:

Kryterium	Punkty
Program działa poprawnie	40%
Kod jest czytelny i skomentowany	20%
Sprawozdanie - wyjaśnienia techniczne	25%
Jakość dokumentacji	15%

Uwaga: Nawet jeśli program nie działa w 100%, możesz otrzymać punkty za:

Prawidłowe podejście do problemu
Poprawną strukturę programu
Merytoryczne wyjaśnienia w sprawozdaniu
Próby rozwiązania i dokumentację problemów

Liczy się proces uczenia się i zrozumienie architektury!

Co powinno być w sprawozdaniu:

Opis problemu - co program ma robić
Analiza techniczna:
- Jakie funkcje DOS użyłeś i dlaczego?
- Jakie rejestry są wykorzystywane?
- Jak działają kluczowe fragmenty kodu?
Fragmenty kodu z komentarzami - najważniejsze sekcje
Zrzuty ekranu - działający program
Napotkane problemy - błędy i ich rozwiązania
Wnioski - co się nauczyłeś?

7. Podsumowanie: Co powinniśmy wynieść z BLOKU 1

Po tym bloku powinieneś rozumieć:

Strukturę programu w asemblerze
- Dyrektywy .model, .stack, .data, .code
- Procedura główna main proc…endp
- Inicjalizacja segmentu danych
- Zakończenie programu
Podstawy komunikacji z systemem DOS
- Przerwanie INT 21h i jego funkcje
- Funkcja 01h - wczytaj znak
- Funkcja 02h - wypisz znak
- Funkcja 09h - wypisz string
- Funkcja 4Ch - zakończ program
Rejestry procesora i ich role
- AX jako akumulator
- DX do przekazywania adresów i znaków
- CX jako licznik pętli
- Różnica między częściami 8-bit (AH, AL) a całym 16-bit (AX)
Kody ASCII i konwersje
- Różnica między kodem ASCII a wartością liczbową
- Konwersja cyfra ASCII ↔ wartość (±30h)
- Konwersja małe ↔ wielkie litery (±20h)
- Znaczenie bitów w reprezentacji znaków
Podstawowe konstrukcje programistyczne
- Pętle z instrukcją LOOP
- Porównania z CMP
- Skoki warunkowe (JE, JNE, JB, JA)
- Proste operacje arytmetyczne (ADD, SUB, INC, DEC)
Myślenie “blisko sprzętu”
- Każda operacja to bezpośrednia instrukcja procesora
- Ręczne zarządzanie rejestrami
- Brak automatycznych konwersji typów
- Kontrola nad każdym bajtem i bitem

Pamiętaj: To nie jest tylko nauka składni - to zrozumienie jak komputer rzeczywiście działa!

Po opanowaniu BLOKU 1 będziesz gotowy na bardziej zaawansowane tematy:

Tablice i łańcuchy (BLOK 2)
Procedury i funkcje (BLOK 3)
Operacje na plikach (BLOK 4)

8. Zasoby dodatkowe

Kody ASCII - kompletna tabela

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
Dec  Hex  Znak | Dec  Hex  Znak | Dec  Hex  Znak | Dec  Hex  Znak
  0  00h  NUL  |  32  20h  SPC  |  64  40h  @    |  96  60h  `
  7  07h  BEL  |  33  21h  !    |  65  41h  A    |  97  61h  a
  8  08h  BS   |  34  22h  "    |  66  42h  B    |  98  62h  b
  9  09h  TAB  |  35  23h  #    |  67  43h  C    |  99  63h  c
 10  0Ah  LF   |  36  24h  $    |  68  44h  D    | 100  64h  d
 13  0Dh  CR   |  37  25h  %    |  69  45h  E    | 101  65h  e
 27  1Bh  ESC  |  48  30h  0    |  70  46h  F    | 102  66h  f
                |  49  31h  1    |  71  47h  G    | 103  67h  g
                |  50  32h  2    |  72  48h  H    | 104  68h  h
                |  57  39h  9    |  90  5Ah  Z    | 122  7Ah  z

Przydatne wzory

Sprawdzenie czy cyfra:

1
2
3
4
5
cmp al, '0'
jb nie_cyfra
cmp al, '9'
ja nie_cyfra
; tutaj jest cyfra

Sprawdzenie czy wielka litera:

1
2
3
4
5
cmp al, 'A'
jb nie_wielka
cmp al, 'Z'
ja nie_wielka
; tutaj jest wielka litera

Sprawdzenie czy mała litera:

1
2
3
4
5
cmp al, 'a'
jb nie_mala
cmp al, 'z'
ja nie_mala
; tutaj jest mała litera

Powodzenia!

Marcin Klimek
Architektura i Organizacja Systemów Komputerowych
WSB Nowy Sącz, 2025/2026

BLOK 1: Podstawy I/O i operacje na danych¶

Informacje organizacyjne¶

1. Środowisko pracy¶

Kompilacja w DOSBox-X¶

Debugowanie - TurboDebugger¶

Porównanie z Visual Studio¶

2. Instrukcje asemblera - podstawy¶

2.1. Struktura programu .EXE¶

2.2. Rejestry procesora - przypomnienie¶

2.3. Przerwania DOS (INT 21h)¶

Najważniejsze funkcje dla BLOKU 1:¶

2.4. Podstawowe operacje arytmetyczne¶

2.5. Porównania i skoki warunkowe¶

2.6. Pętle¶

2.7. Konwersja cyfr ASCII¶

3. Przykłady: C vs Asembler¶

Przykład 1: Hello World¶

Przykład 2: Wczytanie i wyświetlenie znaku¶

Przykład 3: Prosta arytmetyka¶

Przykład 4: Pętla i wyświetlanie¶

4. Zadania do wykonania¶

Forma oddawania¶

Zadanie 1: Hello World¶

Zadanie 2: Wczytaj i wyświetl znak¶

Zadanie 3: Suma dwóch liczb jednocyfrowych¶

Zadanie 4: Konwersja małe/wielkie litery¶

Zadanie 5: Wyświetlanie ciągu znaków w pętli¶

5. Wskazówki ogólne¶

Dobre praktyki¶

Częste błędy¶

Przydatne kody ASCII¶

Debugowanie w TurboDebugger¶

6. Kryteria oceny¶

Co powinno być w sprawozdaniu:¶

7. Podsumowanie: Co powinniśmy wynieść z BLOKU 1¶

8. Zasoby dodatkowe¶

Kody ASCII - kompletna tabela¶

Przydatne wzory¶

BLOK 1: Podstawy I/O i operacje na danych

Informacje organizacyjne

1. Środowisko pracy

Kompilacja w DOSBox-X

Debugowanie - TurboDebugger

Porównanie z Visual Studio

2. Instrukcje asemblera - podstawy

2.1. Struktura programu .EXE

2.2. Rejestry procesora - przypomnienie

2.3. Przerwania DOS (INT 21h)

Najważniejsze funkcje dla BLOKU 1:

2.4. Podstawowe operacje arytmetyczne

2.5. Porównania i skoki warunkowe

2.6. Pętle

2.7. Konwersja cyfr ASCII

3. Przykłady: C vs Asembler

Przykład 1: Hello World

Przykład 2: Wczytanie i wyświetlenie znaku

Przykład 3: Prosta arytmetyka

Przykład 4: Pętla i wyświetlanie

4. Zadania do wykonania

Forma oddawania

Zadanie 1: Hello World

Zadanie 2: Wczytaj i wyświetl znak

Zadanie 3: Suma dwóch liczb jednocyfrowych

Zadanie 4: Konwersja małe/wielkie litery

Zadanie 5: Wyświetlanie ciągu znaków w pętli

5. Wskazówki ogólne

Dobre praktyki

Częste błędy

Przydatne kody ASCII

Debugowanie w TurboDebugger

6. Kryteria oceny

Co powinno być w sprawozdaniu:

7. Podsumowanie: Co powinniśmy wynieść z BLOKU 1

8. Zasoby dodatkowe

Kody ASCII - kompletna tabela

Przydatne wzory